On Dokuzuncu Yüzyıl İstanbul’unda Tersane İşçileri, Göç, ve Toplumsal Ağlar

24 Ocak 2024

Akın Sefer

B211, 26 Aralık 2023, Salı, 16:00

On Dokuzuncu Yüzyıl İstanbul’unda Tersane İşçileri, Göç, ve Toplumsal Ağlar. Bu konuşma on dokuzuncu yüzyıl ortalarında İstanbul’da bulunan Tersane-i Amire’de çalışan gemi inşa işçilerine odaklanarak bu işçilerin üretim sürecindeki deneyimleri ve işyerinde geliştirdikleri ilişkilerle coğrafi hareketlilikleri, yerleşim örüntüleri, ve gündelik ilişkileri arasındaki karmaşık bağlantılara ışık tutmayı amaçlıyor. On sekizinci yüzyılın son çeyreğinden itibaren gemi inşasında ve üretim ilişkilerinde yaşanan kapitalist dönüşüm, Tersane-i Amire ve çevresinin iktisadi, toplumsal, ve mekansal profilinde çarpıcı dönüşümlere yol açtı. Bu süreçte, çoğunluğu Tersane’de çalışmak için Karadeniz kıyılarından ya da Mısır’dan gelen/getirilen marangozlar, burgucular, ve kalafatçılar, aileleriyle birlikte Tersane çevresinde bulunan Kasımpaşa mahallelerine yerleştiler. Konuşma öncelikle bu işçilerin göç süreçlerini ve ilişkilerini on dokuzuncu yüzyıl ortalarına ait nüfus, temettuat ve yevmiye defterleri üzerinden inceleyerek ağ analizi yardımıyla bu işçilerin ilişki ağlarını soruşturmaya odaklanıyor. Bu soruşturma üzerinden bu ağların özellikle işyeri, mahalle, ve mesleki aidiyet aracılığıyla oluşan diğer ağlarla etkileşimini ve bu ağların oluşumu ve dönüşümünde Osmanlı modernleşme süreçlerinin rolünü ortaya koymayı planlıyor. 

Akın Sefer; lisans ve yüksek lisans derecelerini Boğaziçi Üniversitesi’nde aldıktan sonra doktorasını 2018 yılında Northeastern Üniversitesi Tarih Bölümü’nde tamamladı. Araştırma ve yayınları geç dönem Osmanlı emek tarihi üzerine yoğunlaşmıştır. Halen, Kadir Has Üniversitesi Çekirdek Program’da öğretim üyesi olup “Karadeniz Sahili ile İstanbul’da Gemi Yapımı ve Emek Göçü, 1827-1878” başlıklı bir TÜBİTAK 1001 projesinin de yürütücülüğünü yapmaktadır.